دانلود رایگان کتاب

مقاله پژوهشی بررسی وضعیت فعلی و روش های افزایش بهره وری تولید سیمان در کارخانه سیمان بهبهان

اثری از : احسان اصغرنژاد 

تاریخ : 1392/6/25

شماره مقاله : 44113600

مشاهده دیگر آثار این نویسنده

تاریخچه تاسیس شرکت سهامی عام سیمان بهبهان

شرکت سهامی عام سیمان بهبهان یکی از شرکت های تابعه شرکت سهامی عام فارس و خوزستان می باشد که در استان خوزستان و در شمال شرقی شهرستان بهبهان واقع شده است . کارخانه سیمان بهبهان یکی از با تجربه ترین کارخانه های سیمان ایران می باشد که عملیات ساختمانی آن از سال 1351 آغاز و در شهریور 1357 بصورت آزمایشی راه اندازی گردید و از اسفند ماه همان سال شروع به فعالیت نموده و مورد بهره برداری قرار گرفت . مواد اولیه سنگ آهک ; سنگ آهن ; سنگ سیلیس و خاک رس و محصول تولیدی این شرکت سیمان تیپ 2 وتیپ 5 می باشد .

مدیریت ارشد سازمان و کلیه کارکنان شرکت با نگرش بهبود مستمر در فرایند های سیستم مدیریت کیفیت و تلاش و تعهد به رعایت ضوابط کیفی محصولات مطابق استاندارد ملی ایران و تحقق « بهبود کیفیت محصول و استمرار آن به منظور جلب رضایت مشتری » را در سر لوحه برنامه ها و فعالیتهای کلان خود قرار داده است و همواره بر این باور است که بقاء و دستیابی به اهداف عالیه سازمان جزء در سایه نیروهای انسانی مجرب و ماهر و مسئولیت پذیر ( سرمایه های اصلی ) و رعایت الزامات

تعریف سیمان

سيمان پودري است که خاصيت چسبانندگي ايجاد مي کند. اين ماده پس از واکنش با آب مي تواند ايجاد ساختارهاي بلوري يا هيدراتهاي بلند کند که پس از سخت شدن،حتي در زير آب هم به صورت يک بافت سخت و يکپارچه در مي آيد. بنابر يک تعريف درگي سيمان گردي است نرم، جاذب آب و چسباننده خرده سنگ که اساساً مرکب است از ترکيبات پخته شده و گداخته شده ي اکسيد کلسيم با اکسيد سيلسيم، اکسيد آلومينيم و اکسيد آهن. ملات اين گرد قادر است به مرور در مجاورت هوا و يا در زير آب سخت شود،در زير آب ضمن داشتن ثبات حجم مقاومت خود را نيز حفظ مي نمايد. و در فاصله ي 28 روز در زير آب ماندن داراي حداقل مقاومت 250 کيلوگرم بر سانتيمتر مربع مي شود.

انواع سیمان

-سیمان پرتلند نوع1 (سیمان پرتلند معمولی)

جهت مصارف عمومی کاربرد دارد.

-سیمان پرتلند نوع2

سیمانی است با مقاومت متوسط در مقابل سولفات ها.

-سیمان پرتلند نوع3

سیمانی است که مقاومت بالا در کوتاه مدت دارد.

-سیمان با مقاومت اولیه بالا

این نوع سیمان در مواقعی بیشتر مورد نیاز است که ضرورت جابجا کردن سریعتر قالب بندی بتن مطرح باشد.

-سیمان با گرمای هیدراتاسیون پایین

مورد استفاده این نوع سیمان در سد سازی و بطور کلی کارهایی است که در آنها حجم بتن ریزی بالا باشد.

-سیمان چاه نفت

برای درزگیری چاه های نفت کاربرد دارد. این سیمان ها دیرگیر بوده و در برابر دماها و فشارهای بالا مقاوم می باشند. این سیمان ممکن است در حفره چاه های آب و فاضلاب نیز به مصرف برسد.

-سیمان پرتلند سفید

معمولا مصرف آن جنبه تزیینی داردو نسبت به بقیه سیمان ها درصد اکسید آهن و اکسید منیزیم کمتر است.

-سیمان پرتلند پوزولانی

پوزولانها ناشی از انفجارات آتشفشانی هستند که معمولا به سیمان پرتلند معمولی اضافه می شوند.

-سیمان سرباره

از آسیاب کردن حدود 65% کلینگر سیمان پرتلند به همراه 30% سرباره کوره ذوب آهن بدست می آید.

-سیمان بنایی

در مواقعی که ملات بنایی با مقاومت های کمتر از سیمان پرتلند نوع1 مورد نیاز است.

-سیمان رنگی

این سیمان ها بیشتر جنبه تزیینی و آرایشی دارند و در نماسازی سیمانی و تولید بتن نمادار به مصرف می رسند.

سیمان تهیه شده در کارخانه سیمان بهبهان از نوع پرتلند معمولی بوده که این نوع سیمان، عمده ترین سیمان تولیدی در دنیاست و مورد مصرف عام تری دارد.

قسمت‌هاي مختلف كارخانه و مراحل توليد سيمان :

1- معدن

مواد اوليه مورد مصرف كارخانه گچ ، سنگ آهك و خاك رس مي‌باشد كه از معادن اطراف كارخانه تأمين مي‌گردد. در حال حاضر بهره‌برداري از معادن سنگ آهك و خاك توسط كارخانه و سنگ گچ توسط پيمانكار صورت مي‌گيرد.

2-آسیاب سنگ و خاک

به منظور توليد سيمان ابتدا سنگ آهك و خاك رس از معادن استخراج گرديده است ، جهت خرد شدن به آسياب انتقال داده مي‌شود ، در اين قسمت سنگ‌هاي بزرگ آهك بوسيله چكش‌هاي تعبيه شده در آسياب خرده شده و بوسيله تسمه نقاله به مرحله بعدي انتقال داده مي‌شود.

درصد مخلوط كردن خاك و سنگ با توجه به نوع سنگ آهك استخراجي از معدن بوسيله آزمايشگاه تعيين و به متصدي دستگاه اطلاع داده مي‌شود. سنگ آهك و خاك آسياب شده از طريق تسمه نقاله و بوسيله دستگاه استاكر در داخل سالن مواد خام رويهم انباشته شده تا در مراحل بعدي مورد استفاده قرار گيرد. به منظور انتقال مواد خام به مرحله بعدي بعدي توليداز دستگاه ريكلايمر استفاده مي‌شود. اين دستگاه در طول سالن مواد خام حركت كرده و به صورت اتوماتيك سنگ و خاك مورد مصرف را جمع و بر روي تسمه نقاله‌ها مي‌ريزد تا به آسياب مواد خام منتقل شود.

3-آسیاب مواد خام

در اين قسمت مواد خام مورد مصرف كاملاً آسياب شده و در سيلوهاي مربوطه انبار مي‌شود. بدين منظور مواد خام از طريق تسمه نقاله به قيف مخلوط سنگ و خاك و قيف سنگ آهك منتقل شده و با توجه به اطلاعات داده شده در صورتي    ميزان سنگ آهك موجود در مخلوط كم باشد ، به آن اضافه مي‌گردذ.

در اين قسمت يك آسياب سنگ آهن نيز وجود دارد تا در صورت توليد سيمان تيپ 5 به مواد خام مصرفي آهن اضافه شود كه در حال حاضر لزومي به استفاده از آن وجود ندارد. مواد خام ابتدا به يك آسياب كمكي (سنگ شكن) برده شده و پس از آن به سپراتورها (جداكننده‌ها) منتقل مي‌شوند. در اين سپراتورها مواد نرم جدا شده و از طريق اسلايد (كانال عبور مواد) و نهايتاً توسط ايرليفت به سيلوها برده مي‌شوند.

. مواد درشت از سپراتورها به آسياب مواد خام رفته و در آنجا بر اصر گردش آسياب اصطكاك مواد با ساچمه‌هاي موجود در آسياب نرم مي‌شوند و مجدداً به سپراتورها مي‌روند و به اين ترتيب مواد نرم به سيلوها منتقل مي‌شوند. سيلوهاي مواد خام از دو قسمت تشكيل شده است ، در بالا مواد نرم پس از انباشته شدن بوسيله فشار هوا مخلوط مي‌شوند تا بصورت يكنواخت و هموژن درآيند و پس از آن به قسمت دوم سيلوها ريخته و در آن انبار مي‌شوند.

در مراحل مختلف آسياب كردن مواد از طريق كارنال‌هاي هواي گرم ، مواد خام گرم مي‌شوند تا به آسياب شدن و انجام مراحل توليد سيمان كمك شود.

4-پیش گرمکن

مواد خام از سيلوها بوسيله نوار زنجيري پس از وزن شدن به ميزان معيني كه از طريق اتاق كنترل تعيين مي‌شود ، به داخل سيكلون‌هاي پيش‌گرمكن ريخته مي‌شود. اين سيكلون‌ها كه در آنها هواي گرم كوره (مرحله بعدي توليد) جريان دارد مواد خام را قبل از ورود به كوره تا حدود 800 الي 850 درجه گرم مي‌كنند و مواد گرم شده وارد كوره مي‌شوند.

5-کوره

كوره‌گردان به طول تقريبي 64 متر و قطر 4 متر و 20 سانتي‌متر مواد از قبل گرم شده را تا حدود 1400 درجه گرم مي‌كند و مواد به تكه‌هاي سيمان كه كلينكر ناميده مي‌شود ، تبديل مي‌گردند. سرعت كوره بين 6/0 تا 3 دور در دقيقه تنظيم بوده و با شيب حدود 4% باعث انتقال مواد از ابتدا به انتهاي كوره مي‌شود.

كلينكرها از انتهاي كوره به داخل دستگاه خنك‌كننده مي‌ريزد ، در اين دستگاه كلينكرها بوسيله هوا خنك شده و از طريق تسمه نقاله به پل هوايي كلينكر منتقل مي‌شوند.

در مواردي كه تكه‌هاي كلينكر بزرگ باشد ، قبل از ريختن روي نوار پل هوائي بوسيله چكش‌هاي موجود در انتهاي دستگاه خنك‌كننده در دستگاه خرد مي‌شوند. كلينكرها بوسيله پل هوايي به برج‌هاي كلينكر برده شده و در محوطه اطراف برج‌ها انباشته مي‌شوند.

از ابتداي آسياب مواد خام تا انتهاي مرحله دستگاه خنك‌كننده در روي دستگاه‌هاي مختلف هواكش‌هايي جهت گرفتن گرد و غبار توليد شده و همچنين انتقال هواي گرم كوره به ساير مراحله تعبيه گرديده است.

گرد و غبار گرفته شده به الكتروفيلترها منتقل شده در اين قسمت بوسيله جريان برق سيمان موجود در هوا گرفته مي‌شود كه به قسمت سيلوها برده مي‌شود.

6-آسیاب سیمان

در اين قسمت كلينكرها آسياب و خرد شده و به سيلوهاي سيمان منتقل مي‌شوند ، به اين منظور ابتدا سنگ گچ كه از معادن اطراف كارخانه تأمين مي‌شود بوسيله آسياب موجود در قسمت خرد شده به قيف گچ برده مي‌شود (در حال حاضر به علت ظرفيت كم آسياب گچ ، سنگ گچ بوسيله آسياب خاك و سنگ آسياب شده و به اين قسمت آورده مي‌شود) . گچ و كلينكر به ميزان معين به روي تسمه نقاله ريخته شده و به آسياب كلينكر منتقل مي‌شوند و پس از آسياب شدن مواد نرم بوسيله سپراتورها جدا شده و به سيلوهاي سيمان برده مي‌شوند و مواد درشت مجدداً در آسياب خرد مي‌شوند. مواد نرم شده در جعار سيلوي سيمان انبار مي‌شوند تا بارگيري شوند (در حال حاضر يكي از سيلوها خراب بوده و قابل استفاده نمي‌باشد)

7-بارگیری کارخانه و روش های افزایش سرعت بارگیری

در اين قسمت سيمان از طريق كمپرسورهاي هوا به الواتورهاي تعبيه شده انتقال پيدا كرده و اين الواتورها سيمان را به سه دستگاه پركن پاكت‌هاي سيمان مي‌برند. پاكت‌هاي سيمان كه در حال حاضر از خارج كشور تهيه مي‌گردد ، از انبار پاكت به دستگاه‌ها مي‌رسد و بوسيله دستگاه تا حدود 50 كيلوگرم سيمان پر مي‌شود. پاكت‌هاي پر شده بر روي تسمه نقاله قرار گرفته و به سكوهاي بارگيري منتقل مي‌شود و در محل بارگيري در داخل كاميون‌هاي حمل سيمان قرار مي‌گيرد.

قسمتي از بارگيري سيمان به صورت فله انجام مي‌گيرد و سيمان مستقيماً از سيلوها بوسيله فشار هوا در داخل كاميون‌هاي حمل سيمان فله ريخته مي‌شود. كليه مراحل انتقال سيمان از سيلوها به دستگاه پركن سيمان و بارگيري كاميون‌ها بصورت پاكتي و فله از طريق اتاق كنترل بارگيرخانه كنترل شده ، ميزان بارگيري و اشكالات احتمالي ايجاد شده در اتاق كنترل مشخص و جهت رفع آن اقدام مي‌شود.

اتاق کنترل مرکزی و تاثیر بر افزایش بازدهی

كليه مراحل كار از سالن مواد خام تا سيلوهاي سيمان در اتاق كنترل مركزي ، كنترل مي‌شود. روشن و خاموش كردن دستگاه‌هاي مختلف ، درصد تركيب مواد ، كنترل حرارت كوره و مراحل مختلف توليد و رسم نمودارهاي مختلف كه نشان‌دهنده تغييرات فاكتورهاي مختلف در طول توليد مي‌باشند ، در اين مركز انجام مي‌گيرد.

همچنين هر گونه اشكالي كه در دستگاه‌هاي جنبي به وجود مي‌آيد ، از طريق اين مركز مشخص شده و نسبت به رفع آنها به كمك سرپرستان و مسئولين هر قسمت اقدام خواهد شد. در مراحل مختلف توليد ميزان بارگيري مواد در هر مرحله و مسير حركت مواد دقيقاً كنمترل شده و در مواقع مختلف مسئولين كنترل ، قسمت‌هاي مختلف خط توليد را از نزديك كنترل كرده تا از صحت كار دستگاه‌ها اطمينان حاصل نمايند.

واحد ایمنی و بهداشت کار و روش های پیشنهادی بهبود این واحد

فرايند صنعتي شدن، موجب استفاده فزاينده از ابزار و ماشين آلات فني شده است. عدم رعايت اصول صحيح در ساخت يا استفاده از وسايل، حوادث ناشي از کار را افزايش داده است. بنابر بيانيه  آمارسازان بين المللي کار در سال 2003 روزانه هزار نفر در اثر حوادث ناشي از کار جان مي دهند و خسارت سالانه بالغ بر    109 * 1250 $ مي شود. وقوع انقلاب صنعتي 1760-1830 در انگلستان ( اختراع ماشين بخار 1782 جيمزوات) و سرايت به ديگر کشورهاي اروپايي و استفاده از نيروي محرکه مکانيکي و الکتريکي موجب تبديل کارهاي دستي به ماشيني گرديد و باعث تقسيم کار، افزايش توليدات و سرعت در انجام کار شد که نتيجه آن افزايش خطر در محيطهاي صنعتي بوده است. بدين ترتيب استفاده از انرژي ماهيچه اي به حداقل رسيد و همچنين به جاي استفاده از انرژي باد، حيوانات و جريان آب، استفاده از انرژي بخار(توربين بخار) و انرژي سوخت (بنزين، گازوئيل و...) معمول شد. صنايع غول پيکر بوجود آمد و به دليل استفاده از چرخ دنده، پرس ها، تيغه ها، ... . معلولين و مصدومين ناشي از کار چنان افزايش يافت که جمع آنها قشون از جنگ برگشته را تداعي مي کرد. اصطلاح "لشکر معلولين منچستر" زياد در کتابها بکار رفته است. با اختراع ماشين بخار جهشي در صنايع نساجي و ديگر صنايع انگلستان و ساير کشورها رخ داد. توليد انبوه  (Mass production ) رونق گرفت و کارگران از مزارع به صنايع روي آورند.